Selecteer een pagina
Body positivity als tegengeluid voor ons eenzijdige schoonheidsideaal: “Door jezelf af te wijzen word je alleen maar dikker en ongelukkiger.”

Body positivity als tegengeluid voor ons eenzijdige schoonheidsideaal: “Door jezelf af te wijzen word je alleen maar dikker en ongelukkiger.”

Dit is een artikel waarbij ik werd geïnterviewd door Bonita de Leeuw, gepubliceerd op Storylab van Hogeschool van Amsterdam.

De term body-positivity wint aan populariteit en niet zonder reden. Het welbekende witte, jonge en dunne schoonheidsideaal maakt steeds meer plaats voor allerlei verschillende soorten lichamen in magazines en webshops. Frouke van Overveld is coach op het gebied van eetbuien, zelfliefde en body-confidence en draagt haar steentje bij door vrouwen te leren om liefde te hebben voor hun lijf.

Body positivity refereert naar een emanciperende beweging die zich hard maakt voor acceptatie en inclusiviteit voor alle lichamen in de maatschappij. Hoewel de term body positivity vooral de laatste jaren sterk opkomt in de media, bestaat de beweging al veel langer. In de jaren zestig kwamen Afro-Amerikaanse vrouwen in opstand tegen rassen – en gewichtsdiscriminatie. Aanhangers delen de boodschap om alle soorten lijven te erkennen.

Waarom is body positivity nodig in onze maatschappij?

“Ik ben in 2018 begonnen als eetbuiencoach. Het afgelopen jaar is dit langzaam verschoven naar coaching op het gebied van zelfbeeld en lichaamsacceptatie. De ervaring in mijn praktijk leert dat veel vrouwen die worstelen met eten, diëten en eetbuien een negatief beeld hebben over hun lijf. Zij hebben moeite om een plek te vinden in de samenleving en ervaren druk vanuit de dieetcultuur.”

“Body positivity heeft geen vaste definitie in het woordenboek. Voor mij gaat het om inclusiviteit in de samenleving. Dat we allemaal een plek mogen hebben en de ruimte mogen nemen, letterlijk met ons lijf. Een dik iemand, ongeacht of dit zijn of haar eigen schuld is, verdient dezelfde zorg als een slank iemand. Diegene moet normaal in een vliegtuig kunnen zitten en leuke kleding kunnen kopen in een winkel. Nu worden deze mensen vaak uitgesloten, en dat vind ik een kwalijke zaak. Het woord ‘dik’ heeft voor mij overigens geen enkele lading. Dat is hetzelfde als lang zijn, of rood haar hebben.”

Ligt de schuld bij de media? Zij laten immers een schoonheidsideaal zien.

“De media hebben zeker een groot aandeel op meerdere vlakken. We worden onbewust beïnvloed door neuromarketing. Veel vrouwen schaffen dieetproducten aan van bijvoorbeeld Weight Watchers. Zij weten door middel van reclame precies de vinger te leggen op onze pijnpunten en onzekerheden. Zo beloven ze dat je wel een partner vindt als je afvalt, en zeker aangenomen zult worden voor je droombaan. Ze maken torenhoge omzet met deze manier van verkopen, terwijl de intentie er niet is om je beter te maken. Vooral crash diëten werken niet: aan het einde van de rit word je hier alleen maar dikker van.”

“Naast dat stukje media is er ook een beweging die meelift op trends. Steeds meer vrouwenbladen vinden dat ze ook iets moeten met body positivity. Natuurlijk is dit heel erg fijn, maar toch zijn de intenties niet volledig juist. Een ander artikel in hetzelfde blad staat dan wel weer in het teken van je vetrollen wegwerken. Zo zend je een tegenstrijdig signaal uit.”

“De vrouwen in de grondbeginselen van body positivity hebben niet de privileges als elk ander. Wanneer een vrouw met maat 48 uit haar panty scheurt kan ze een nieuwe halen bij de supermarkt. Voor iemand met maat 56 is dat onmogelijk. Hoe rot is dat, als je net naar je volgende meeting moet? Dit is ook terug te zien in de media waar het vaak tussen bepaalde marges blijft. Op televisie en in de tijdschriften wordt de hollandse huisvrouw van maatje 46 neergezet als plus size. Vaak hebben deze plus size models ook alle ‘curves in the right places’. Geen blubber of cellulitis te zien. Zo lijkt er toch weer een schoonheidsideaal onder dikke mensen te ontstaan. Veel dikke mensen kunnen zich hier niet mee identificeren.”

Hoe ga je om met kritiek?

“Ik vind dat dik niet gelijk staat aan ongezond. Mijn eigen bmi is te hoog, maar ik heb geen lichamelijke klachten. Ik laat elk jaar mijn bloed testen, mijn cholesterol is goed en ik sport twee tot drie keer per week. Nog steeds ben ik dik en dat is oké. Ik heb daar geen last van en andere mensen ook niet. Vaak krijg ik kritiek op social media. Mensen zeggen dan dat ik obesitas promoot. Helaas merk ik, wanneer ik de discussie wil aan gaan, zij helemaal niet open staan voor een gesprek. Dat is erg jammer, ze lijken maar één kant van het verhaal te willen kennen.”

Wat wil je meegeven aan mensen die met dezelfde problemen kampen?

“Veel vrouwen in mijn praktijk hebben dieet na dieet geprobeerd. Daardoor heb je de overtuiging dat je niet oké bent, en kom je in een vicieuze cirkel van falen terecht. Door jezelf af te wijzen word je alleen maar dikker en ongelukkiger. Wat ik probeer te vertellen in mijn coaching praktijk: stop eerst met jezelf te haten. Daar komt body neutrality vandaan. Stop met zelfhaat en sta even stil. Accepteer dat dit is wat het is. Werk aan je zelfbeeld. Als je tevreden kunt zijn met jezelf, dan kun je keuzes maken om beter voor jezelf te zorgen. Dat is een heel proces waar tijd overheen gaat. Echter is het dan fijner om een leuke sport te beoefenen en te genieten van gezond eten, zonder dat daar de druk op staat van calorieën tellen of stappentellers. Doe het omdat je goed voor jezelf wilt zorgen. Daarna volgt ook je gewicht en je gezondheid natuurlijk. Die instelling is veel beter voor je mentale gezondheid.”

Heb jij ook moeite met het accepteren van je lichaam? Frouke helpt je graag. Met 1 op 1 coaching, zowel online als offline. Daarnaast biedt ze verschillende online programma’s aan, zoals ‘30 dagen dieetvrij’ en ‘Grip op je eetgedrag in 5 stappen.’ Elke week op een laagdrempelige manier werken aan je zelfbeeld? Ook dat kan met haar nieuwe membership ‘Blij met je lijf club’.

Deel deze blog:

Ter info: sinds september 2022 ben ik gestopt met coaching voor mensen die worstelen met eetbuien, lichaamsacceptatie en intuïtief eten.

Ik koos juist uit zelfliefde voor een maagverkleining

Ik koos juist uit zelfliefde voor een maagverkleining

Ofwel je valt af om mooier te zijn – ofwel je accepteert je lijf en blijft zoals je bent. Een veel gehoorde tegenstelling in de body positive community. Maar volgens Frouke van Overveld (eetbuicoach), is de realiteit niet zo zwart wit. Haar ervaring met een maagverkleining laat zien hoe persoonlijk de ontwikkeling van zelfacceptatie is.

 Door: Marianne Eggink  

‘Oh heb je een maagverkleining gehad? Dan ben je nu zeker heel blij met je slankere lichaam!’ – een opmerking die Frouke van Overveld vaker krijgt. “Mensen denken altijd dat ik het deed om dunner en dus mooier te zijn – en dat ik me ook automatisch zo voel, maar dat klopt niet,” vertelt ze. Frouke is eetbuicoach en onderging in 2014 een maagverkleining.

Ik kon niet meer genieten

Ze woog voor haar operatie 145 kilo. Dat kwam door emotie eten, veroorzaakt door een moeilijke jeugd. “Maar ik hoefde nooit per se dunner te zijn en accepteerde mijn uiterlijk – totdat ik klachten kreeg.” Ze had last van haar gewrichten en werd kortademig. “Ik hield erg van dansen, dat ging niet meer. Of lekker kamperen, in de bergen wandelen en kasteeltjes bezoeken – ik was buiten adem en kon niet meer genieten. Ook niet meer van lekker eten.”

Ze probeerde verschillende diëten, maar werd uiteindelijk alleen maar dikker. “Toen koos ik voor een maagverkleining. Ik wilde me gezonder voelen, meer regie over mijn lijf en leven en weer met plezier en zonder klachten bewegen. Mijn uiterlijk? Daar dacht ik niet zo over na.”

Acceptatie

In de body positive community heerst volgens haar het idee dat iemand die een maagverkleining ondergaat of wil afvallen, niet body positive is. Omdat een aanpassing aan het lichaam zou betekenen dat je je lichaam niet accepteert zoals het is. En wellicht in het verlengde daarvan dat van anderen ook niet.

“Natuurlijk is ieder gewicht en ieder uiterlijk okay, maar we moeten niet ontkennen dat gewicht wel gevolgen kan hebben voor je gezondheid.” Of dat zo is en hoe dat uitpakt, dat verschilt. Sommigen hebben nergens last van, maar Frouke werd erg ongelukkig van de beperkingen die haar gewicht haar veroorzaakte. “Is het dan niet juist zelfliefde als je beslist om er iets aan te doen?”

Ik herkende mezelf niet meer

In de jaren na haar maagverkleining viel ze 50 kilo af. Want de operatie zorgt ervoor dat je maag alleen nog kleinere porties aankan, dat je minder honger hebt en dat je extra op je eten moet letten. “Dat afvallen deed onverwachts heel veel met mijn zelfbeeld. Ik herkende mezelf niet meer. Ik had opeens veel overtollig vel en mijn borsten hingen tot aan de stoeptegels.” Ook op sociaal gebied ervaart ze de wereld anders. “Als ik op een verjaardag verscheen waren normaal alle ogen op mij gericht vanwege mijn gewicht – nu ben ik onzichtbaar.” De operatie veroorzaakte dus juist een deuk in haar zelfbeeld.

Bewuster

Maar de maagverkleining dwong haar ook om bewuster met voeding om te gaan en goed te zorgen voor zichzelf. “Je moet blijvend voorzichtig zijn met je maag. Ik ben daardoor veel selectiever. Deels in voedzaamheid, maar ook omdat ik mezelf nu het allerbeste gun.” Zo eet ze alleen nog maar voeding die ze een negen of tien als cijfer zou geven, zoals lekkere boeren chips. Een stokbroodje met kruidenboter dat je er maar even bij krijgt in een restaurant, die laat ze staan, want dat is voor haar een zesje.

“Vroeger was ik ‘gewoon’ tevreden, maar nu gaat mijn relatie met mezelf veel dieper.” En inmiddels kan ze weer met veel plezier wandelen, dansen en kamperen. “Daarom is het ook zo belangrijk om jezelf af te vragen: hoe voel ik me nu en hoe wil ik me voelen? Wat kan ik daar aan doen?” De antwoorden daarop zijn heel persoonlijk – de een voelt zich prima bij 120 kilo, de ander heeft veel klachten.

Relatie met eten

Maar bij eetbuien is er wel een ding dat ze bij al haar klanten terugziet: “de eetbuien zelf zijn niet het probleem, maar zijn het coping mechanisme voor de wond erachter.” Veel van de reguliere adviezen, zoals diëten, zijn volgens haar symptoombestrijding en verergeren daarom op lange termijn de situatie. “Het leidt af dus soms lijkt het even troostend. Maar het focust vooral op wat je eet, in plaats van waarom.”

Met de druk van het slankheidsideaal en een stapel nieuwe eetregels, zijn de meesten net zoals zij, steeds minder bewust over hun lijf. Inclusief de overtuiging dat ze pas slank succesvol kunnen zijn en dus dromen en doelen uitstellen. “En zo houdt de cyclus zichzelf in stand, want diëten leidt bijna nooit tot een slanker lijf EN verslechtert tegelijk de relatie met jezelf.”

Alle input over eten komt dan van buitenaf, waardoor het steeds lastiger wordt om de behoeftes in het lichaam zelf te ‘horen’. En juist in dat bewustzijn zit volgens haar de clou. “Je kunt pas je relatie met eten verbeteren, als je de relatie met jezelf verbetert.” Dat doe je, door echt te leren luisteren naar je lijf en vanuit nieuwsgierigheid vragen erover te stellen.

“Waar komt dit gevoel vandaan? Vind ik dit eten echt lekker? Heb ik echt honger? Zit ik al vol?” Vooral de vraag ‘waarom’ helpt bij het onderzoeken wat er achter een eetbui zit, zoals bij Frouke die haar jeugd onder de loep nam en door haar maagverkleining bewuster omging met haar lijf.

Tot slot

“Er is geen goed of fout, alleen jij weet daadwerkelijk wat jij nodig hebt. Probeer dat dus ook niet voor een ander te bepalen of je mee te laten slepen door marketingverhalen of influencers.” Body positive betekent volgens Frouke vooral doen wat goed voor jou en je lichaam is en dat verschilt juist voor iedereen.

Marianne Eggink (36) is journaliste, tekstschrijver en schrijfcoach en runt het body positive platform Dikke Voldoende op Instagram. Ze combineert in haar werk graag haar liefde voor psychologie, taal en tech. Op Dikke Voldoende schrijft ze vanuit haar eigen ervaring als dikkere vrouw, draagt uit dat ieder lichaam ‘al goed is’ en stelt discriminatie aan de kaak. Via een combinatie van wetenschap, interviews, nieuwtjes en film & muziektips wil ze iedereen empoweren om zichzelf ook een Dikke Voldoende te geven. Meer weten? Volg haar via @Dikke_Voldoende op Instagram.

Deel deze blog:

Ter info: sinds september 2022 ben ik gestopt met coaching voor mensen die worstelen met eetbuien, lichaamsacceptatie en intuïtief eten.