gewoonte Archieven - Spicy Pepper Coaching

Eetbuien en stiekem eten

door Frouke | apr 14, 2022 | Eetbuien

Je denkt dat je de enige bent die stiekem eet. Ik kan je vertellen dat jij en ik echt niet de enige zijn. Bijna alle mensen die ik coach in mijn coaching praktijk, eten stiekem. We weten het alleen bijna nooit van elkaar. Grote kans dat jij ook wel een paar stiekeme eters in jouw vriendenkring hebt. Het zijn vaak juist de mensen waarbij je dit het minst van verwacht.

Als kind al stiekem eten

Ik heb vroeger heel vaak stiekem gegeten. In mijn eentje op mijn slaapkamer, in mijn eentje in een park, in mijn eentje in de auto. Ik was 8 jaar toen ik al ‘sjoemelde’ met eten. Ik pikte vaak een koek uit de kast, ik pakte 2 uitdeelzakjes chips en gooide stiekem de inhoud van de ene in de andere, waardoor het leek dat ik 1 uitdeelzakje aan het eten was, ik steelde de gulden voor het winkelwagentje vaak uit mijn moeders jaszak om daar frites-chips (50 cent) en Dr. Pepper (ook 50 cent) van te kopen die ik dan stiekem op at.

Stiekem eten en schaamte

Stiekem eten is groter dan je alleen schamen voor wat je eet. Wanneer je stiekem eet, dan schaam je je ook vaak voor jezelf, voor je lijf, voor je gedrag. Het is niet alleen de chips waarom je stiekem eet. Het zijn ook de schaamte-gedachtes zoals: ‘wat ben ik toch een vreetzak’, ‘dik zijn is echt compleet mijn eigen schuld’, ‘ik heb geen doorzettingsvermogen en ik heb mezelf niet onder controle’, ‘wat ben ik toch een slapjanus’. Dit zijn gedachten die gaan over wie jij als mens bent. Ze gaan niet over de chips of koekjes

Waar kun je niet stoppen met stiekem eten?

Die schaamtegevoelens over jezelf zorgen er eigenlijk voor dat je stiekem blijft eten. En daar zijn verschillende aanleidingen voor:

Je schaamt je voor jezelf

Het is lastig om in het openbaar te eten omdat je misschien bang bent dat mensen slechte dingen over je gaan denken. Dat mensen je gaan veroordelen. ‘Zie je nou wel, het is haar eigen schuld dat ze zo dik is, ze zit alleen maar te eten’. Dit is vaak een gedachte die je zelf hebt, want anderen zijn vaak helemaal niet met jou bezig. Net zoals jij met jezelf bezig bent, zijn anderen ook vooral met zichzelf bezig. Het zijn jouw gedachten waarin jij jezelf veroordeelt. We noemen dit ook wel projectie. Wat jij denkt dat anderen over jou denken, denk je vooral zelf over jezelf… Lees die zin nog maar eens.

Gewoonte patroon

Als je al een tijdje stiekem eet, is dit een gewoonte patroon voor je geworden. Dit copingmechanisme is voor jouw brein (oerbrein oftewel reptielenbrein) als veilig mechanisme aangemerkt en je brein zal ook steeds weer van je verlangen dat je stiekem eet. Het is een hardnekkig patroon wat je zult moeten doorbreken.

Stiekem eten is niet goed

Stiekem eten is vaak een behoefte waarvan we hebben geleerd dat dat niet oké is. Daarom is er een dubbele schaamte: de schaamte over het eten en de schaamte over dat je iets ‘stiekem’ aan het doen bent. Je gunt jezelf niet de gelegenheid om je ware verlangens (de eetbui) te laten zien. De eetbui is verkeerd en die mag er niet zijn. Je moet het verstoppen.

Niet genieten van eten

Doordat je stiekem eten eigenlijk afkeurt, kun je ook niet genieten van het eten. Je eet vaak snel, staand (voor de koelkast), rijdend, fietsen. Je wilt niet betrapt worden. Dus je hebt het al doorgeslikt voordat je echt hebt geproefd hoe heerlijk dat koekje eigenlijk is. Snel en afgeleid eten zorgt er ook vaak voor dat je niet op tijd voelt dat je verzadigd bent en dat je dus over-eet. Met als gevolg, je raadt het al; schaamte.

Hoe doorbreek je stiekem eten?

Stiekem eten is best een complex thema en heeft verschillende lagen die hierboven zijn uitgelegd. Ben je een echte stiekeme eter en herken je jezelf in deze punten, dan is het goed om hulp in te schakelen om al die lagen af te pellen bij jezelf.

Een paar concrete tips:

Neem je verantwoordelijkheid. Beslis dat je er klaar mee bent en dat je niet meer stiekem wilt eten. Deel je gedachten en gevoelens herover met iemand, praat erover wat het met je doet en zoek steun of hulp.
Neem afscheid van deze oude gewoonte. Kies bewust om niet steeds weer in dit patroon terug te vallen. Stiekem eten hoort bij de ‘oude jij’ en niet meer bij de ‘nieuwe jij’.
Laat de gedachte ‘wat anderen van jou zullen denken’ los. Op de allereerste plaats hebben mensen altijd overal een mening over. Scroll maar eens door Facebook of Twitter. Iedereen heeft een mening. De vraag is hoe belangrijk die mening eigenlijk is. Who cares? Als iemand iets van jou denkt, dan zegt dat vooral iets over die ander. Het zegt eigenlijk helemaal niks over jou.
En als je een stapje verder durft te gaan: check het eens, of iemand echt iets van jou denkt als jij in zijn/haar bijzijn koekjes aan het eten bent. Grote kans dat je erachter komt dat dit niet zo is. Dat jij dit hebt ingevuld voor de ander.

Ik help je graag om jou strijd met eetbuien, emotie-eten en stiekem eten op te lossen zodat je kunt genieten van eten zonder oordelen en zonder gedoe. Je zult merken dat dit juist helpt om de eetbuien drastisch te verminderen.

Eetbuien, zelfliefde & lichaamsacceptatie · Aflevering 68 Waarom Kan Ik Niet Stoppen Met Stiekem Eten

Deel deze blog:

Ter info: sinds september 2022 ben ik gestopt met coaching voor mensen die worstelen met eetbuien, lichaamsacceptatie en intuïtief eten.

Hoe kom ik van mijn slechte eetgewoontes af?

door Frouke | jul 1, 2020 | Coaching

We hebben ze allemaal wel eens: een slechte eetgewoonte. Snoepjes eten in de auto of tijdens het studeren of elke avond om 21.30 uur een wijntje met wat te snacken voor de tv. En wellicht ben jij het type dat de Ikea nooit verlaat zonder een broodje hotdog of softijsje. Niet omdat je er ècht zin in hebt, maar omdat je er nu toch bent (of omdat je je kind hebt aangeleerd dat het altijd een ijsje krijgt als je bij Ikea bent, oooops). Gewoonte dus eigenlijk. Eetgewoontes kunnen al in hele kleine dingen zitten: het vaste toetje na het eten (terwijl je eigenlijk al genoeg hebt gehad) of altijd weer dat koekje bij de koffie (terwijl je er niet persé zin in hebt).

Gewoontes zijn functioneel

Mensen zijn gewoonte-dieren. Daar gedijen we goed bij. Dan weten we waar we aan toe zijn en dan vormt er zich geen bedreiging. We weten wat er gaat gebeuren en we weten wat we kunnen verwachten. Gewoontes zijn heel functioneel. Alleen zijn slechte gewoontes niet zo heel handig.

Onderzoek

In 2010/2011 is er in op University of Southern California ooit een onderzoek gedaan naar gewoonte-eters. Uit dat onderzoek bleek dat de plek waar je iets eet vaak belangrijker is dan hoe iets smaakt. In dit onderzoek werden bioscoopbezoekers uitgenodigd voor een film met een grote bak popcorn.

“De ene groep kreeg lekkere warme verse gepofte maïs terwijl de andere het moest doen met de restjes van afgelopen week. Na afloop werd er gekeken hoeveel er uit de bakken was gegeten en gevraagd of de testpersonen vaker popcorn aten in de bioscoop. Mensen die niet gewend waren popcorn te eten tijdens de film lieten de oude popcorn staan omdat íe niet lekker was. De groep vaste eters at ook de oude popcorn op.”

Je hersenen leggen een verbinding tussen de locatie en de handeling van iets eten. Zo ontstaan dus vaak gewoontes. Denk maar aan de eerder genoemde situaties: in de auto, bij Ikea, aan je bureau, op de bank voor de tv…

Pavlov

Heb je wel eens gehoord van de hond van Pavlov? De Russische dierenliefhebber Ivan Pavlov was een fysioloog die honden inzette om mensengedrag te onderzoeken.

Pavlov ontdekte dat er een verband kan ontstaan tussen 2 dingen die niets met elkaar te maken hebben. Pavlov had een hond die elke dag eten kreeg. De hond begon al met kwijlen als Pavlov met de voerbak aan kwam lopen. Pavlov voegde er iets extra’s aan toe. Vlak voordat hij de voerbak neerzette, liet hij een belletje rinkelen. Dit herhaalde hij een aantal dagen achter elkaar. Totdat hij een keer met het belletje rinkelde, zonder het eten neer te zetten. Toch ging de hond er van kwijlen, terwijl er geen eten werd neergezet. Het rinkelen van de bel was voor de hond gekoppeld aan eten, waardoor hij ging kwijlen.

Dit noemen ze een geconditioneerde reflex. Een reflex (kwijlen) die gekoppeld wordt aan iets anders (de bel) dat eigenlijk niets met eten te maken heeft. En zo komen onbedoelde patronen en gewoontes tot stand. Ja, ook bij mensen!

Verandering van gewoonte

Stel dat ik nu de komende maand voor jou ga bepalen wat je eet en wanneer je eet. Dan kun je waarschijnlijk nu al bedenken wat voor jou de lastige momenten worden. Meestal zijn dát de gewoonte-momenten. Je merkt het (vaak achteraf) na de vakantie of wanneer je heel druk bent geweest (bijv. een verhuisdag). Dan zijn deze gewoontes even niet aanwezig omdat je dagelijkse structuur dan totaal anders is.

Maar hoe kom je nu van je gewoontes af?

Niet door ze simpelweg af te leren, zoals je waarschijnlijk zou denken. Wanneer je focust op iets af te leren, dan focus je eigenlijk op iets negatiefs. Indirect vertel je jezelf dat je iets niet goed doet, dat iets er niet meer mag zijn. Dat het beter of anders moet. Klinkt heel negatief hè? Als je jezelf vertelt dat iets ‘niet’ meer mag dan is de kans groot dat het kan mislukken en dat je het gevoel krijgt dat je hebt gefaald.

Wat je beter kunt doen is je negatieve gewoonte ‘overschrijven’ (net als bij een computer) door een nieuwe, positieve gewoonte. Ga maar eens bij jezelf na wat je zou voelen als je je zou focussen op het aanleren van iets nieuws. Als je je zou richten op een nieuwe gewoonte. In plaats van snoepen tijdens het autorijden, liedjes van de radio meezingen. Of in plaats van altijd maar een toetje na het eten, even te voelen of je nog wel een toetje zou willen. Dit geldt natuurlijk ook voor grotere ‘gewoontes’: na het werk niet meteen met de neus de koelkast in, maar met een kopje thee bij het raam gaan zitten, bijvoorbeeld.

Eigenlijk maakt het niet eens zoveel uit wát je nieuwe gewoonte wordt, als je je maar focust op dat je jezelf iets nieuws aan het aanleren bent. Iets nieuws leren kan namelijk nooit fout gaan, je kunt daar niet in falen. Je bent aan het leren dus elke keer weer kun je dit opnieuw oppakken. Iets nieuws leren is ook gewoon veel leuker dan iets stoms afleren.

Neem de tijd

Nog even een handig feitje: je hersenen (met name je reptielenbrein) heeft zo’n 42-90 dagen nodig om een nieuwe gewoonte aangeleerd te krijgen. Verwacht dus niet van jezelf dat je dit binnen 1 week onder controle hebt. Zo werkt het namelijk niet in de hersenen. Ook gaan je hersenen (weer dat reptielenbrein) weerstand bieden tegen jouw nieuwe gewoonte. Probeer die weerstand te zien als iets goeds, dat er daadwerkelijk iets aan het veranderen is. Je reptielenbrein zal proberen jouw gedachten en gevoelens te beïnvloeden. Dus probeer daar niet in mee te gaan en blijf je ‘gezonde’, rationele verstand gebruiken.