Heb je blog deel 1 (energietypen) en blog deel 2 (centers) nog niet gelezen, dan kan ik dringend aanraden om eerst blog deel 1 en dan blog deel 2 te lezen, voordat je aan dit artikel begint. In deel 1 lees je namelijk meer context over emotie-eten, eetbuien, eetstoornissen en conditioneringen.
Bij het onderzoeken van de mogelijke relaties tussen poorten en emotie-eten, eetbuien of eetstoornissen is het belangrijk om te begrijpen dat Human Design inzicht biedt in persoonlijkheidskenmerken en gedragspatronen, die kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van een verstoorde relatie met eten of een eetstoornis. Dit hoeft zeker niet altijd het geval te zijn! Er zijn ook andere factoren die hier invloed op hebben zoals o.a. omgevingsfactoren, sociale en economische factoren, opgedane ervaringen in het verleden en genetica.
Wat je moet weten over poorten
Human Design kent 64 poorten. Deze poorten kun je bewust of onbewust gedefinieerd hebben. Dat is een interessant gegeven om naar te kijken! Wanneer 2 tegenover elkaar liggende poorten zijn gedefinieerd, vormen ze een kanaal. Dat kanaal is een brug van het ene center naar het andere center. Er is een specifieke richting waarop energie door de kanalen van center naar center stroomt. Hiervoor kun je je verdiepen in de circuits van Human Design. Daar ga ik nu verder niet op in.
Hangende en slapende poorten
Wat wel interessant is, is om juist naar de tegenoverliggende poorten van de onderstaande uitgelegde poorten te kijken. Misschien heb je poort 15 niet gedefinieerd, maar wel poort 5. Stel dat die poort 5 bij jou gedefinieerd is in een gedefinieerd centrum, dan noemen we dit een hangende poort. Hangende poorten zijn altijd op zoek naar ‘de overkant’. Zo kan het toch zijn dat je herkent dat je altijd op zoek bent naar (iemand met) de energie van poort 15, wat weer impact kan hebben op jouw gedragingen.
Het kan ook zijn dat je zo’n hangende poort in een ongedefinieerd center hebt. Dat noemen we dan een slapende poort. Als je alleen bent heeft deze slapende poort geen enkel bewustzijn. Dat ontstaat pas wanneer je in contact bent met iemand die het center van deze slapende poort definieerd, die de overkant heeft van deze poort of wanneer deze poort gedefinieerd is in een transit. Je bent dan juist extra beinvloedbaar in deze poort.
Variaties bij poorten
Ook belangrijk om te weten is dat elke poort nog variaties kent. Daardoor kan een poort bij jou op een andere manier zichtbaar zijn dan bij iemand anders met dezelfde poort. De informatie over de poorten lijkt al heel specifiek binnen Human Design, maar eigenlijk is de informatie over de poorten nog heel algemeen. Een specifieke poort bestaat namelijk uit 6 lijnen, 6 kleuren, 6 tonen en 5 basen. Eén poort kan dus 1080 variaties hebben. Ik zeg dit niet om jou nog dieper in Human Design te brengen, maar ik zeg dit, zodat je weet dat de algemene info over een poort echt nog vele nuances kent. Daarmee wil ik je uitnodigen om echt goed te reflecteren op je eigen poorten en ervaringen uit het verleden.
Poort 12 (Keel Centrum)
Poort 12 (poort van voorzichtigheid) bevindt zich in het keelcentrum gaat over het uitdrukken van jezelf. Er kan frictie zijn tussen gedurfdheid en verlegenheid. Dat je niet goed aanvoelt wanneer je jezelf uitspreekt en wanneer je niet spreekt. Dit kan frustratie en ongenoegens met zich meebrengen in het niet gezien of gehoord voelen. Er zit veel emotie in deze poort en daardoor kan het emotie-eten veroorzaken. Er kan hier een angst zijn dat je all over the place bent of alle kanten uit schiet. Dit kan juist weer leiden tot extreme voorzichtigheid en het kleiner maken van jezelf. Die extreme voorzichtigheid kan slaan op keuzes die je maakt over welke voedingsmiddelen je gebruikt. Hier kan anorectisch eetgedrag ontstaan vanuit de overtuiging dat je voorzichtig moet zijn en je jezelf letterlijk kleiner wilt maken.
Poort 15 (Identiteit Centrum)
Wanneer je poort 15 (poort van extremen) actief hebt in het identiteitcentrum, kun je extremen in jouw eetpatroon ervaren, zoals het afwisselen van perioden van overmatig eten en vervolgens weinig tot geen eten. Het kan zelfs gaan om ontkenning van je basisbehoeften. Het zou ertoe kunnen leiden dat je je eigen behoeften of verlangens bagatelliseerd, wat mogelijk ook jouw relatie met eten kan beïnvloeden. Het is een poort in het identiteitcentrum en dat centrum gaat over richting in het leven, liefde en je eigen identiteit. Je kunt hier vanuit de not-self de behoeften van anderen voorrang geven boven die van jouzelf, wat leidt tot onregelmatige eetpatronen of zelfs de ontwikkeling van anorectisch eten of eetbuien. Wanneer je jezelf als het ware wegcijfert. Ook kan het zijn dat je juist met deze poort van extremen erop uit bent om reacties uit te lokken bij anderen, door weinig of niets meer te eten of je juist helemaal te laten gaan met eten. Dat uitlokken van reacties kan een uiting zijn van het invullen van een identiteit omdat je niet goed weet wie je bent. De sleutel hier is het vinden van een consistent ritme dat gezond en duurzaam is voor de unieke behoeften van jouw lichaam.
Poort 24 (Ajna Centrum)
Poort 24 (poort van rationalisatie) wordt geassocieerd met het vermogen van je mind om dingen te rationaliseren en te rechtvaardigen, inclusief onze eetgewoonten en gedragingen. De schaduw van deze poort is verslavingsgevoeligheid. Wanneer deze energie uit balans is, kan dit leiden tot een worsteling met dwangmatige of obsessieve denkpatronen, die zich kunnen uiten als ongezonde eetgewoonten of eetstoornissen. Als je last hebt van onbedwingbare trek of snaaien, kan het zijn dat de energie van poort 24 ervoor zorgt dat je dit ongezonde gedrag rationaliseert, waardoor het moeilijk voor je wordt om ervan los te komen. Je kunt bijvoorbeeld merken dat je overmatig eten of een restrictief dieet rechtvaardigt door tegen jezelf te zeggen dat je het ‘verdient’ of dat het ‘slechts voor deze ene keer’ is, zelfs als dit gedrag schade aanricht. Deze rationalisaties dienen vaak om stiltes te vermijden. Probeer dus deze gedachten op te merken en je te realiseren dat deze poort je aan het manipuleren is. Leer om oké te zijn met stilte en leegte en volg je strategie en autoriteit om hier op een gezonde manier mee om te gaan.
Poort 27 (Sacraal Centrum)
Poort 27 (poort van zorgzaamheid) heeft betrekking op de zorg voor jezelf en anderen. Als het wordt versterkt, kan het een obsessie met diëten of een ongezonde relatie met voedsel veroorzaken. Er zijn verschillende manieren waarop dit zich kan manifesteren wanneer je in de not self van poort 27 zit. Je kunt overmatig zorgzaam zijn voor anderen, ten koste van jezelf. Dit kan ertoe leiden dat je je eigen voeding verwaarloost of dat je eten gebruikt als een manier om een emotionele leegte op te vullen. Omdat poort 27 helemaal draait om behoud en bescherming, zou er een neiging kunnen zijn om je eetgedrag buitensporig te controleren in een poging jezelf te ‘beschermen’ of om jouw lichaamsvorm onder controle te houden. Tot slot kan hier angst voor schaarste ontstaan. Poort 27 kan soms bang zijn dat er niet genoeg hulpbronnen (inclusief voedsel) voor iedereen zullen zijn. Dit kan leiden tot overeten of het hamsteren van voedsel.
Poort 30 (Emotioneel centrum)
Poort 30 (poort van gevoelens) in het emotioneel centrum is de poort van verlangen. Hier zit het verlangen naar (ver)vulling, naar voeding. Mensen die deze poort gedefinieerd hebben in hun ontwerp kunnen een diepe emotionaliteit ervaren, Je kunt jezelf soms overweldigd voelen door jouw emoties en de behoefte voelen om deze te verdoven of te kalmeren door middel van voedsel. Ook impulsiviteit kan hier een grote rol spelen. Dit kan leiden tot impulsieve beslissingen over (niet) eten. Het kan het zijn dat je obsessief raakt over eten of lichaamsbeeld. Dat je een intense hunkering of verlangen hebt naar bepaald voedsel of een bepaald lichaamstype. Als dit centrum ongedefinieerd is in jouw bodygraph, kan dit leiden tot een verhoogde gevoeligheid voor de emoties van anderen en een neiging om deze emoties te absorberen. Dit kan ook leiden tot emotioneel eten als een manier om om te gaan met de overweldigende emoties die worden ervaren als gevolg van de openheid van dit centrum.
Poort 40 (Ego centrum)
Poort 40 (poort van alleen zijn) draagt de energie om hard te werken en voor anderen te zorgen. Het is een tribale energie die zich bezighoudt met het ondersteunen en verzorgen van de gemeenschap of het gezin. Er zijn echter ook periodes van rust en eenzaamheid nodig om weer op te laden. Het kan zijn dat je te veel moeite doet om voor anderen te zorgen, waarbij je vergeet voor jouw eigen behoeften te zorgen. Dit kan ertoe leiden dat je bijvoorbeeld maaltijden overslaat of dat je geen tijd neemt om voedzaam voedsel te bereiden. Wat ook mogelijk is, is dat de behoefte aan eenzaamheid en rust mogelijk niet herkend of gerespecteerd door anderen (omdat ze dat niet gewend zijn van jou, omdat je altijd doordendert), wat voor jou kan leiden tot stress of emotionele problemen. Je kunt troosteten gebruiken als een manier om ermee om te gaan. En als je jezelf alleen als waardevol beschouwt als je voor anderen zorgt, kan dit je gevoel van eigenwaarde aantasten en leiden tot ongezonde gewoonten zoals te veel eten of extreme diëten. Deze poort is gekoppeld aan de maag dus als we ons waardeloos voelen, grijpen we vaak snel naar voedsel om deze pijn te compenseren en te verdoven. Door overmatig veel voedsel te eten, wordt de maag uitgerekt, wat de nervus vagus activeert en je een gevoel van ontspanning en rust geeft. Echter, dit gevoel van verzadiging kan ons ook gevoelloos maken, waardoor we de pijn minder intens ervaren. Dit kan leiden tot een vicieuze cyclus van emotioneel eten als een manier om tijdelijk verlichting te vinden van gevoelens van waardeloosheid en pijn.
Poort 55 (Emotioneel centrum)
Bij poort 55 (poort van Spirit) draait alles om emotionele diepgang en intensiteit. Het wordt geassocieerd met het vermogen om het leven te ervaren door een rijk en gevarieerd emotioneel palet. Dit kan alles omvatten, van de hoogste hoogtepunten tot de diepste dieptepunten. Iemand met poort 55 kan bijvoorbeeld comfortfood gebruiken als een manier om door zijn emotionele golven te navigeren. Je kunt troost vinden in het eten tijdens perioden van intense emotie of stress. Deze poort in het emotioneel centrum is namelijk verbonden met onze hongerimpulsen, wat het emotionele centrum in haar ‘not self’ in staat stelt om het meest extreme eetgedrag te vertonen, zoals eetbuien, emotioneel eten en stresseten. Dit kan zich manifesteren als ofwel overeten tot het punt van barsten, ofwel als het weigeren om te eten en vast te houden aan een extreme controle over voedselinname. Emotie-eten gaat niet alleen over vervelend-voelende emoties, maar ook over blije emoties; beloning als je iets gepresteerd hebt, overeten omdat het feest is etc.
Kanaal 39-55 (Kanaal van emoties)
Het 39-55 kanaal, ook bekend als het “Kanaal van Emoties”, heeft invloed op onze relatie met voedsel, omdat het verbonden is met de Solar Plexus, die over eten en spijsvertering gaat. Mensen met dit kanaal in het design kunnen een wisselende relatie met voedsel ervaren, vaak gekoppeld aan hun emotionele staat. Wanneer iemand met dit kanaal zich bijvoorbeeld leeg of melancholisch voelt, kunnen ze geneigd zijn om te eten om deze gevoelens te vullen. Dit kan soms leiden tot eetbuien of emotie-eten. Het is belangrijk om te onthouden dat dit een natuurlijke reactie kan zijn op emotionele golven, en dat het erkennen en accepteren van deze gevoelens een eerste stap kan zijn naar het ontwikkelen van een gezondere relatie met voedsel.
Kanaal 21-45 (Kanaal van Materialisme)
Dit kanaal verbindt het Keelcentrum (communicatie/manifestatie) met het Hartcentrum (wilskracht/materiële wereld). Dit kanaal heeft een natuurlijke drang naar controle, vooral rond hulpbronnen en materiële bezittingen. Als deze energie niet op een gezonde manier wordt gebruikt, kan deze zich mogelijk manifesteren als een ongezonde relatie met voedsel of lichaamsbeeld. Het kan je een gevoel van controle over eten of over je lichaamsvorm geven. Dat je de intense behoefte voelt om je dieet of je lichaam (het uiterlijk) onder controle te houden, wat kan leiden tot ongezond gedrag zoals extreem diëten of overmatig sporten. Het verlangen naar ‘materieel comfort’ kan zich dus uitstrekken tot voedsel, wat kan leiden tot overeten of het zich overgeven aan rijk, luxueus eten dat misschien niet de juiste keuze is voor jou. Als het hartcentrum erbij betrokken is (dat het ego en de eigenwaarde regelt), zou er een neiging kunnen zijn om het gevoel van eigenwaarde te nauw te koppelen aan het fysieke uiterlijk (ben je slank genoeg?) en jouw eetgewoonten, wat kan leiden tot een verstoorde relatie met eten.
Kanaal 32-54 (Kanaal van Transformatie)
Dit kanaal verbindt het wortelcentrum met het milt centrum en mensen met dit kanaal zijn gedreven en ambitieus. Deze gedrevenheid is niet voor jezelf, maar voor de mensen om je heen. Alle drie de kanalen tussen het wortel centrum en het milt centrum worden ook wel ‘ sportkanalen’ genoemd. Hier is de gedrevenheid om je lichaam en je conditie te verbeteren door sport. Wanneer dit kanaal niet in balans is, kun je doorslaan naar overmatig of obsessief sporten en restrictief eten om je lichaam te veranderen. Hier ontstaat een ongezonde relatie met eten. Restrictief eten leidt weer tot cravings. Pas op dat je niet doorslaat naar de eetstoornissen orthorexia, anorexia athletica of zelfs spierdysmorfie (bigorexia).
Conclusie
Human Design biedt een uniek perspectief op emotie-eten, eetbuien en eetstoornissen door te kijken naar de energetische dynamiek in jouw blauwdruk. Door je Human Design type te begrijpen en bewust te zijn van je eigen emoties en triggers, kun je stappen zetten naar een gezondere relatie met voedsel en een meer vervuld leven met zelfwaardering en lichaamswaardering. Het is belangrijk om te onthouden dat elk individu uniek is, en hoewel we bepaalde trends kunnen zien in Human Design, is de daadwerkelijke ervaring van een persoon sterk afhankelijk van ieders eigen unieke design en levenservaringen.
Ben jij bekend met Human Design en mis je nog een poort of kanaal waarvan jij denkt dat die in deze blog thuishoort? Stuur me dan een berichtje op Instagram. Ik voeg ‘m (na controle) graag toe aan deze blog.
In dit blog ga ik dieper in op emotie-eten, eetbuien en eettsoornissen vanuit de Human Design centers bekeken.
Heb je deel 1 van deze reeks nog niet gelezen? Dan kan ik je aanraden om daar te starten. In deel 1 lees je nog wat meer context over emotie-eten, eetbuien, eetstoornissen en conditioneringen.
De centra
Het onderzoeken van de centra in een Human Design Chart biedt waardevolle inzichten in emotie-eten, eetbuien en eetstoornissen omdat deze centra de energiecentra van ons wezen vertegenwoordigen. Elk centrum heeft zijn eigen specifieke functie en invloed op ons gedrag en onze emoties. Door te begrijpen welke centra open zijn en welke gedefinieerd zijn, kunnen we de gebieden identificeren waar we mogelijk gevoeliger zijn voor bepaalde emoties, stress of externe invloeden die ons eetgedrag beïnvloeden. Dit biedt een dieper inzicht in de onderliggende oorzaken van ons eetgedrag en kan ons helpen om effectiever om te gaan met emotie-eten, eetbuien en eetstoornissen.
Hoofd centrum
Het hoofdcentrum wordt beschouwd als het zorgencentrum bij uitstek. Dit verklaart waarom het gezegde “Don’t worry, be happy” zo vaak voorkomt in ons dagelijks taalgebruik. Echter, veel mensen vinden zichzelf vaak verstrikt in een web van zorgen die vaak niet eens werkelijkheid worden. In het hoofdcentrum kunnen we mentale druk en stress ervaren, wat kan leiden tot stress-eten op mentaal niveau.
Indien je hoofdcentrum open/wit is, ben je bijzonder gevoelig voor zorgen, niet alleen jouw eigen zorgen, maar ook die van anderen. Met een open/wit hoofdcentrum fungeer je als een spons, waarbij je de zorgen en mentale stress van anderen absorbeert en deze zelfs versterkt, soms tot wel 30 keer. Hierdoor ontstaat er een chaos van mentale stress in je hoofdcentrum, wat kan leiden tot stress-eten als een manier om snel verlichting te vinden.
Als je hoofdcentrum gedefinieerd/gekleurd is, zijn het voornamelijk jouw eigen zorgen die sterk beïnvloed worden door je levenservaringen en eventuele trauma’s. Met een gedefinieerd hoofdcentrum ervaar je vaak constante druk en probeer je deze te verlichten door middel van stress-eten, als een manier om afleiding te vinden of jezelf te verdoven.
Voedsel wordt vaak beschouwd als de ultieme drug, omdat het ons snel en gemakkelijk bevrediging biedt. In tegenstelling tot andere verslavende middelen zoals alcohol of drugs, kunnen we niet zomaar stoppen met eten. Voedsel is essentieel voor onze overleving, waardoor het voor velen de eerste verslavende stof wordt. Het is belangrijk om deze dynamiek te begrijpen en bewust te worden van onze neiging tot stress-eten, zodat we gezondere manieren kunnen vinden om met mentale druk en stress om te gaan.
Ajna centrum
Het hoofdcentrum, dat druk van bovenaf uitoefent op het Ajna-centrum, vormt een cruciaal mechanisme van ons leven. Deze druk in het hoofd om het verleden, heden en de toekomst te begrijpen, wordt doorgegeven aan het Ajna-centrum, dat vervolgens antwoorden biedt in de vorm van concepten. Deze concepten helpen ons om het leven beter te begrijpen en verminderen zo de angst die voortkomt uit het niet begrijpen van het leven.
Echter, veel mensen ervaren een extreme hoeveelheid mentale angst in het Ajna-centrum. Deze angst kan leiden tot voortdurende zorgen en gevoelens van machteloosheid. Om deze gevoelens te verdoven of te ontvluchten, grijpen mensen vaak naar afleidingen zoals tv kijken, YouTube-video’s bekijken, scrollen op insta, lezen, luisteren naar muziek, maar ook naar meer destructieve gewoonten zoals pornografie, seksverslaving, liefdesverslaving, aandachtsverslaving en zelfs overmatig eten.
We zijn zo gewend geraakt aan het afleiden van onze angsten dat we vaak niet eens merken hoezeer deze mechanismen ons dagelijks leven beïnvloeden. Als we even de tijd nemen om te observeren wat er in ons hoofd gebeurt, worden we geconfronteerd met een stroom van zorgen en mentale angsten die we vaak liever vermijden. Deze angsten blijven echter bestaan, vooral wanneer het Ajna-centrum geen antwoord kan vinden op de dilemma’s en problemen in ons leven.
Voor zowel mensen met een open/wit als een gedefinieerd/gekleurd Ajna-centrum kan het ontbreken van antwoorden en oplossingen leiden tot ongezonde eetgewoonten, zoals eetbuien, emotioneel eten en stress-eten. Deze gewoonten dienen vaak als een manier om te vluchten voor de overweldigende mentale angst en het gevoel van overweldiging dat voortkomt uit het niet kunnen vinden van antwoorden op de uitdagingen van het leven.
Keel centrum
Het keel centrum is het centrum van manifestatie en actie, waar we ons laten horen en gezien worden in de wereld. Het is de plek waar we onze stem laten gelden en aandacht krijgen. Wanneer we echter niet de aandacht krijgen die we nodig hebben, kan dit een trigger zijn voor ongezond eetgedrag, zoals eetbuien, emotioneel eten en stresseten. Dit geldt vooral voor mensen met een open/wit keel centrum, die zich vaak ongezien en ongehoord voelen en moeite hebben om de aandacht op zichzelf te vestigen. Een open keel centrum kan zich dan soms gedwongen voelen om aandacht te trekken door middel van eetgedrag, als compensatie voor het gebrek aan erkenning.
Het gevoel van “Niemand ziet mij = niemand hoort mij = niemand let op mij = niemand wil mij” kan een sterke trigger zijn voor ongezond eetgedrag, vooral voor mensen met een open keel centrum die worstelen met het gevoel van onzichtbaarheid.
Een andere trigger voor ongezond eetgedrag kan voortkomen uit het niet leven volgens onze strategie en autoriteit, en in plaats daarvan als een Manifestor te spelen. Dit betekent dat we de neiging hebben om te pushen en te initiëren zonder te luisteren naar onze innerlijke leiding. Dit kan leiden tot veel spanning in het lichaam en weerstand, wat op zijn beurt kan leiden tot gevoelens van bitterheid, woede, frustratie en teleurstelling. Voor sommigen kan dit resulteren in verstoord eetgedrag, zoals frustratie-eten, emotioneel eten en stress-eten, als een manier om met deze negatieve emoties om te gaan.
Identiteit centrum
Het identiteitcentrum, ook wel bekend als het centrum van richting en liefde, speelt een essentiële rol in ons leven. Het vertegenwoordigt onze zoektocht naar liefde, zowel voor het goddelijke als voor onszelf en anderen, en onze zoektocht naar onze plek in het leven. Voor mensen met een gedefinieerd identiteitcentrum is deze liefde en identiteit vaak stabiel en duidelijk gedefinieerd, terwijl mensen met een open identiteitcentrum vaak worstelen met een gebrek aan liefde en een vaste identiteit.
Vooral voor mensen met een open/wit identiteitcentrum kan een gebrek aan liefde en identiteit een diepgaand effect hebben op hun eetgedrag. Deze personen voelen zich vaak niet geliefd en verlangen naar een constante stroom van liefde die ze niet ervaren. Dit gemis aan liefde kan leiden tot het zoeken naar vervulling buiten henzelf, vaak in giftige relaties of in overmatig of ongezond eetgedrag als een manier om de innerlijke leegte te vullen die ze ervaren.
Algemene triggers in het identiteitcentrum die kunnen leiden tot ongezond, overmatig of zelfs anorectisch eetgedrag zijn onder andere:
Gebrek aan een vaste identiteit, resulterend in een voortdurende zoektocht naar zelfbegrip en het risico om verstrikt te raken in ongezonde relaties.
Gebrek aan liefde en verbondenheid, zowel vanuit persoonlijke relaties als vanuit de samenleving in het algemeen.
Onzekerheid over de eigen plaats in het leven en waar men thuis hoort.
Vanwege de associatie van het identiteitcentrum met de lever, kunnen deze triggers leiden tot het beschadigen van de lever door overmatig eten van junkfood of door het aannemen van extreme eetgewoonten zoals overeten of uithongering. Bovendien kan een open identiteitcentrum dat zich op de verkeerde plaats bevindt, nog vatbaarder zijn voor ongezond eetgedrag vanwege de toegenomen stress, frustratie en gebrek aan zelfacceptatie.
Het is van cruciaal belang voor mensen met een open identiteitcentrum om te leren omgaan met hun behoefte aan liefde en identiteit op een gezonde manier, en om ondersteuning te zoeken bij het vinden van hun plaats in het leven. Dit kan helpen om de neiging tot ongezond eetgedrag te verminderen en een evenwichtiger en vervuld leven te leiden.
Ego centrum
Het ego centrum is de plek waar onze waardigheid en eigenwaarde ervaren worden en waar we gezonde zelfrespect kunnen ontwikkelen. Voor mensen met een gedefinieerd/gekleurd ego centrum is dit vaak gemakkelijker, tenzij ze veel fysiek of psychologisch trauma hebben ervaren. Het open ego centrum is echter vaak de grootste zwakte in een Human Design chart. Helaas hebben mensen met een open ego centrum, vooral vanwege de wonden in het open egocentrum, een sterke neiging tot ongezond, overmatig of zelfs anorectisch eetgedrag, zoals eetbuien, emotioneel eten en stresseten. Het open ego centrum kan zich waardeloos, gebroken en verkeerd voelen als gevolg van negatieve conditionering. Ze proberen zich voortdurend te herstellen en te optimaliseren, maar falen vaak, wat hun eigenwaarde nog verder aantast en hen opnieuw naar voedsel als troost drijft. Dit creëert een eindeloze pijnlijke cyclus.
Sacrale centrum
Het sacrale centrum is een belangrijke bron van gefrustreerde eetbuien. Waarom? Omdat mensen met een gedefinieerd sacraal centrum automatisch worden gekenmerkt als Generators. En wat is de schaduw van een Generator als deze niet volgens zijn of haar strategie en autoriteit leeft? Frustratie. Hierdoor zijn Generators vaak de meest gefrustreerde mensen op aarde. Frustratie ontstaat wanneer de Generator niet luistert naar zijn innerlijke stem, het sacrale, en zijn energie niet op de juiste manier gebruikt. Ondanks dit blijven ze vaak doorgaan, gedreven door het idee dat ze moeten pushen en dwingen zichzelf, wat alleen maar leidt tot meer frustratie. Deze ophoping van frustratie kan worden gecompenseerd door ongezond, overmatig of zelfs anorectisch eetgedrag, wat op zijn beurt nog meer frustratie veroorzaakt. Hoe meer het sacrale centrum geforceerd wordt, hoe meer gefrustreerde eetbuien, emotioneel eten en stress-eten optreden.
Kenmerk van een open sacraal centrum is het niet kunnen herkennen wanneer genoeg genoeg is, en dit kan natuurlijk leiden tot problemen met eten. Mensen met een open sacraal centrum kunnen geconfronteerd worden met verschillende uitdagingen, waaronder:
Omringd zijn door gefrustreerde Generators, wat hun eigen gevoelens van frustratie kan versterken.
Het gevoel van vermoeidheid en uitputting ervaren.
Gebrek aan energie hebben, wat kan leiden tot overconsumptie van voedsel.
Overprikkeld raken door te veel sacrale stimulatie van Generators om hen heen.
Het overschrijden van hun eigen grenzen of het toestaan dat anderen hun grenzen overschrijden.
Het gevoel hebben dat ze in de verkeerde baan zitten of niet op de juiste plek zijn in hun leven.
Overstuur raken door de energie van Generators om hen heen, waardoor ze de neiging hebben om teveel te eten als een manier om deze stress te verzachten.
Dit alles kan leiden tot ongezond, overmatig of anorectisch eetgedrag, zoals eetbuien, emotioneel eten en stress-eten, waarbij voedsel wordt gebruikt als een compensatiemechanisme voor de uitdagingen die worden ervaren in het open sacrale centrum.
Emotioneel centrum
Het emotioneel centrum, als de zetel van onze emoties, speelt een cruciale rol bij emotioneel eten. Een gedefinieerde emotioneel centrum zal beginnen te ‘verteren’ wanneer emoties en golven niet vrij kunnen stromen en worden verwerkt. Wanneer deze emoties worden onderdrukt of opgekropt, kan de het emotionele centrum de neiging hebben tot emotioneel eten, als een poging om de golven en gevoelens onder controle te houden. Dit is echter een illusie, omdat hoe meer we proberen emoties te onderdrukken, hoe meer pijn we creëren, wat op zijn beurt kan leiden tot meer eetbuien. De menselijke geest heeft de neiging tot absurde handelingen wanneer deze geconfronteerd wordt met onverwerkte emoties, omdat het nog steeds onvolwassen is in het omgaan met dergelijke uitdagingen.
Een open emotioneel centrum zal ook de neiging hebben tot emotioneel eten, soms omdat het oude pijn niet wil erkennen, of omdat het wordt overweldigd door de emotionele chaos van anderen, of simpelweg omdat het hunkert naar emotionele warmte en genegenheid die het niet ontvangt. Het open emotionele centrum is vaak veel gevoeliger voor deze invloeden dan een gedefinieerde emotioneel centrum.
Trauma in het systeem kan leiden tot eetgedrag, ongeacht of het emotioneel centrum open of gedefinieerd is. Mensen kunnen reageren op traumatische emoties door te gaan eten als een manier om deze gevoelens te verzachten. Aan de andere kant kan het vermijden van eten ook dienen als een controlemechanisme, om niet overweldigd te worden door het trauma en om controle te behouden over de mentale toestand. Beide reacties zijn echter ongezond en kunnen leiden tot disfunctioneel eetgedrag.
Wortel centrum
De wortel, als het stresscentrum bij uitstek voor fysieke stress, is de plek waar we vooral stress-eten lokaliseren. Stress op zichzelf is niet per se een probleem; gezonde stress stelt ons in staat om actie te ondernemen, te groeien en buiten onze comfortzone te treden. Echter, permanente stress, veroorzaakt door overmatige stress in het dagelijks leven of onopgeloste trauma’s, kan ernstige schadelijke gevolgen hebben voor zowel het fysieke als het psychologische welzijn.
Als je voortdurend stress ervaart omdat je hoofd de beslissingen in je leven neemt, zul je waarschijnlijk de neiging hebben om te stress-eten. Dit kan zich uiten als bijna niet eten vanwege te veel stress en dan extremere eetbuien hebben wanneer de stress afneemt. Of het kan zich manifesteren als het de hele dag door eten van voedsel dat je eigenlijk weet dat niet goed voor je is.
Voedsel is vaak de gemakkelijkste manier om stress te verdoven, afleiding te vinden en kortstondig geluk te ervaren. Ons lichaam bestaat uit biochemie, dus wat we eten heeft direct invloed op onze biochemie. Dit verklaart waarom we als beschaving vaak te veel koolhydraten consumeren, omdat deze ons snel een gevoel van geluk kunnen geven, maar op lange termijn kunnen leiden tot veroudering en degeneratie als gevolg van constante glucosepieken.
Voor mensen met een open wortelcentrum is stress-eten vaak prominenter. Een open wortel absorbeert als een spons de stress van mensen om hen heen en versterkt deze, waardoor ze snel kunnen opbranden. Ze kunnen stress eten als een manier om te compenseren voor de overweldigende stress, of om meer energie te krijgen nadat ze zijn opgebrand. Dit kan leiden tot een vicieuze cyclus van frustratie-eten, emotioneel eten en stress-eten.
Milt centrum
De milt is het centrum waar lichamelijke gezondheid en overleving worden beheerd, en mensen met een open milt hebben vaak de neiging tot eetbuien, emotioneel eten en stresseten wanneer ze zich ongemakkelijk en onveilig voelen, en zich alleen op de wereld voelen. Existentiële angsten vinden hier ook hun oorsprong. Over het algemeen voelen mensen met een open milt zich niet zo comfortabel en veilig in de wereld, en missen ze vaak het primaire vertrouwen in het leven en in andere mensen. Ze worden vaak van jongs af aan geconfronteerd met zowel hun eigen angsten als de angsten van anderen, wat een overweldigende ervaring kan zijn. Om deze chaotische wirwar van angsten te verdoven, kan de milt de neiging hebben zich over te geven aan ongezond eetgedrag, zoals eetbuien, emotioneel eten en stresseten.
Angst voor de gezondheid, angst voor de gezondheid van geliefden, angst voor mondiale politieke gebeurtenissen, angst voor het verlies van baan, partner, vrienden, huisvesting, angst voor de dood, enzovoort, kunnen allemaal triggers zijn voor de neiging van een persoon tot frustratie-eten, emotioneel eten en stress-eten. Angst is de drijvende kracht achter dit gedrag, en in plaats van deze angsten aan te pakken, te controleren en mogelijk op te lossen, kunnen mensen zich er juist van afleiden door te eten. Bovendien kan de open milt in de schaduw moeite hebben met het onderscheiden van wat wel of niet goed is qua voeding, wat hun neiging tot ongezond eetgedrag verder kan versterken, omdat ze niet goed kunnen bepalen wat wel of niet goed is voor hen.
Complexiteit van eetgedrag
Precies, ons eetgedrag is inderdaad complex en wordt beïnvloed door verschillende factoren, waaronder de centra in onze Human Design Chart. De open centra kunnen inderdaad onze achilleshielen zijn en kunnen een grote rol spelen bij eetbuien, emotioneel eten en stresseten.
Het begrijpen van onze eigen Human Design Chart kan ons helpen om inzicht te krijgen in de specifieke triggers voor ons eetgedrag. Door te kijken naar welke centra open zijn en welke gedefinieerd zijn, kunnen we zien waar we mogelijk gevoeliger zijn voor bepaalde emoties, stress of externe invloeden die ons eetgedrag beïnvloeden.
Nogmaals: het is belangrijk om op te merken dat elk individu uniek is en dat algemene patronen niet altijd van toepassing zijn op iedereen. Daarom is het cruciaal om altijd naar het specifieke ontwerp en de differentiatie van een persoon te kijken om een beter begrip te krijgen van hun eetgedrag en hoe dit kan worden beïnvloed door hun Human Design.
Ongeacht je Human Design type, zelfbewustzijn is de sleutel tot het overwinnen van emotie-eten, eetbuien en eetstoornissen. Het is belangrijk om te erkennen welke emoties je eetgedrag beïnvloeden en welke triggers er zijn die leiden tot ongezonde eetgewoonten. Daarnaast is het essentieel om zelfzorgpraktijken te hanteren die je helpen om op een gezonde manier met emoties om te gaan, zoals meditatie, lichaamsbeweging en het zoeken naar ondersteuning bij vrienden, familie of professionals.
Zelf heb ik van mijn 13e tot aan mijn 26e geworsteld met Binge Eating Disorder. Het startte met emotie-eten (vanuit mijn ongedefineerde milt: ik voelde me heel alleen en onveilig) en mondde uit in enorme eetbuien. Heel veel en heel vaak. Op mijn 26e ging ik in therapie en ik heb zo’n 4 jaar gedaan over mijn herstel.
Vele jaren later startte ik mijn coachingspraktijk voor mensen die worstelen met emotie-eten, eetbuien, zelfliefde en lichaamsacceptatie. Ik heb honderden coachees gesproken en gecoacht en ken daardoor het hele brede palet van emotie-eten, stress-eten, frustratie-eten, eetbuien, vreetbuien en de vele verschillende eetstoornissen (ik sprak vooral mensen met eetbuienstoornis, boulima, orthorexia en eetstoornis NAO (OSFED)).
In 2020 verdiepte ik me in Human Design en in 2021 implementeerde ik Human Design in mijn coachingpraktijk. Ik heb ruim 70 mensen specifiek geholpen met het onderzoeken van hun emotie-eten en eetbuien, aan de hand van Human Design. We keken dan vooral naar het energietype en de centra.
Het valt me steeds vaker op dat er specifieke poorten worden gelinkt aan eetbuien, emotie-eten en eetstoornissen. En om heel eerlijk met je te zijn, irriteert mij dat soms. Want als ervaringsdeskundige en expert op het gebied van verstoorde relaties met eten, weet ik als geen ander dat elke vorm van emotie-eten, eetbuien of eetstoornis weer anders is. Net zoals we zeggen in Human Design dat iedereen uniek is
Even over emotie-eten
Emotie-eten is iets anders dan het hebben van eetbuien. Daar zitten al vele nuances. Emotie-eten wordt vooral aangedreven door emoties, waar weer niet-helpende overtuigingen en conditioneringen onder liggen. Dit uit zich vaker in snaaibuien die gedurende de dag plaats kunnen vinden. Dit hoeven geen grote porties te zijn, maar dat kan wel. Het palet van emoties is breed en begint met de 4 b’s; boos, bedroefd, bang en blij. Daaronder kun je vele andere emoties vinden, zoals de not-selfs van de energietypen uit human design; frustratie, woede, verbittering of teleurstelling. In mijn praktijk merkte ik dat veel mensen met emotie-eten onder hun primaire emoties ook secundiare emoties ervaarden en zich hier niet bewust van waren. Bijvoorbeeld: boos omdat een vriendin een afspraak afzegde. Na doorvraag bleek er teleurstelling achter te zitten en daarachter zit zelfs nog verdriet. Emotie-eten is een copingmechanisme en kan daarom als ‘verslavend’ aanvoelen.
Even over eetbuien
Eetbuien kunnen voorkomen uit emotie-eten, maar eetbuien kunnen ook voortkomen uit dieetgedrag. Wanneer je lichaam tijdens een dieet een bepaalde mate van schaarste (van algemene energie, maar kan ook schaartse van bepaalde voedingsgroepen zoals koolhydraat-arm) ervaart, zal het er alles aan doen om cravings te creëeren op de momenten dat de schaarste over is. Zowel fysiek als mentaal. Dit gaat dan gepaard met disbalans in hormonen (leptine, ghreline) en metabolisme. Wist je dat je ook eetbuien kunt hebben als je structureel te weinig drinkt? Dat komt omdat je honger- en dorstcentrum in je hersenen naast elkaar zitten en je daardoor kun denken dat je trek hebt, terwijl je eigenlijk dorst hebt.
Ik kan nog veel meer vertellen over de het ontstaan van eetbuien, emotie-eten en eetstoornissen. Dat heb ik al gedaan in de blogs van mijn oude coachingpraktijk. Zeker even bezoeken, als je hier meer over wilt weten.
Even over eetstoornissen
Wanneer bepaald eetgedrag een dermate grote lijdensdruk met zich mee brengt, dan spreken we van een eetstoornis. Eetstoornissen kunnen op allerlei manieren ontstaan. Vaak heeft het te maken met persoonlijkheidskenmerken zoals perfectionisme, introvert/extravert, sensitiviteit, controledrang, faalangst etc. (wat op te sporen is via centra/poorten/kanalen) mogelijk in combinatie met een (traumatische) gebeurtenis en/of negatieve overtuigingen (in Human Design noemen we dit conditioneringen). Soms wordt een eetstoornis doorgegeven door inter- of transgenerationele overdracht. Enkel een arts of psychiater kan dit officieel vaststellen volgens het handboek DSM-5. Een eetstoornis is een serieuze, psychische aandoening waarvoor specifieke en gespecialiseerde hulp voor nodig is. Vermoed je dat je een eetstoornis hebt? Zoek dan hulp bij je huisarts, maar ga het niet alleen ‘aan’ met behulp van Human Design. Wanneer je inmiddels enkele maanden in herstel bent, kan Human Design wel een mooie, aanvullende tool zijn voor jouw persoonlijke ontwikkeling.
Even over overtuigingen en conditioneringen
Wanneer je jouw eetbuien of emotie-eten wilt onderzoeken, dan is het helpend om eerst te kijken naar welke conditioneringen je hebt en waar ze vandaan komen. Ben je opgegroeid met een altijd-diëtende moeder? Ben je daardoor vet-fobisch, waardoor de angst om dik te worden ontstaan is en ben je daarom ook altijd aan het diëten incl. de oncontoleerbare snaaibuien? Is jouw verstoorde relatie met eten ontstaan omdat je totaal bent doorgeslagen in het hebben van controle ergens over (je eetgedrag) en blijkt dat niet zo te zijn? Of heb je jezelf aangeleerd dat je steeds eet wanneer je je moe voelt (lage bloedsuikerspiegel?) Of ben je meer gaan emotie-eten na een relatiebreuk of na het verliezen van iets anders, zoals een baan? Het kan lastig zijn om dit uit te pluizen. En dat is waar Human Design kan helpen!
Daarom wil ik je in deze compacte blog een wijdere blik geven op emotie-eten, eetbuien en eetstoornissen van Human Design bekeken. Ik noem deze blog compact, want Human Design kent zoveel diepte, dat dat niet in één blog te vangen is. Daarvoor zou je beter een persoonlijk coaching-traject bij me aan kunnen vragen. Maar begin eerst maar eens met de informatie in deze blog.
In dit blog komen de verschillende energietypen aan bod. In deel 2 lees je meer over de centra van Humand Design en in deel 3 kun je meer leren over dit onderwerp vanuit de poorten en kanalen.
Energietypen:
Volgens Human Design hebben verschillende types mensen verschillende strategieën en autoriteit om beslissingen te nemen. Het begrijpen van je Human Design type kan onthullen hoe je op emoties reageert en hoe dit je eetgedrag beïnvloedt.
Generator en Manifesting Generator:
Deze types hebben over het algemeen veel fysieke energie die ze moeten kanaliseren. Wanneer ze niet betrokken zijn bij activiteiten die hen vervullen, kunnen ze zich gefrustreerd of rusteloos voelen, wat kan leiden tot het zoeken naar comfort in voedsel als een manier om de innerlijke onrust te verzachten. Het is belangrijk voor hen om activiteiten te vinden die hen echt inspireren en vervullen, zodat ze minder geneigd zijn om naar eten te grijpen om zich beter te voelen.
Wanneer ze lekker in die energie zitten, kunnen ze de signalen missen dat het tijd is om te eten of te rusten. Voor hen is het helpend om regelmatig te eten, niet alleen vanwege de benodigde energie uit voeding, maar ook om te voorkomen dat ze enorme honger krijgen, waardoor ze sneller gaan overeten en zich niet verzadigd voelen. Als ze al een tijdje worstelen met eetbuien en overeten, kan ‘intuïtief eten’ voor hen een mooie methode zijn om opnieuw het verschil tussen voldoening en vol weer te leren ervaren. Voor hen is het allerbeleangrijkste dat zij leren te eten op basis van de sacrale respons.
Projector:
Projectors zijn van nature gevoelig voor de energieën om hen heen en absorberen vaak de emoties van anderen, wat hen kan overweldigen en uit balans kan brengen. Dit kan leiden tot onbewust eten als een manier om deze emoties te verdoven of te negeren. Ze moeten leren hoe ze energetische grenzen kunnen stellen en zichzelf beschermen tegen negatieve invloeden, zodat ze niet geneigd zijn om emoties weg te eten. Het is dus voor hen heel belangrijk om te leren luisteren naar hun lichaam en opnieuw te ontdekken hoe hun energie werkt. Misschien voelen ze zich energieker wanneer ze bijvoorbeeld 4 uur per dag werken, of werkt het voor hen heel goed om in de ochtend en avond te werken en overdag te rusten. Het is in ieder geval niet gezond voor hen om mee te gaan in de conditionering dat ze altijd maar harder moeten werken. Dat overruled namelijk hun eigen energielevels en veroorzaakt schommelingen in hun hormonen, zoals het stresshormoon Cortisol. Dit kan eetbuien veroorzaken en ervoor zorgen dat ze meer vet vasthouden rondom de buik.
Manifestor:
Manifestors hebben de neiging om een sterke interne drang te voelen om dingen in gang te zetten en onafhankelijk te zijn. Echter, wanneer ze zich gefrustreerd voelen of het gevoel hebben dat ze hun doelen niet kunnen bereiken, kunnen ze impulsief gedrag vertonen, waaronder impulsief eten. Het is belangrijk voor Manifestors om manieren te vinden om constructief om te gaan met hun frustraties en om ondersteuning te zoeken bij het realiseren van hun doelen, zodat ze minder geneigd zijn om hun emoties weg te eten. Ze hebben veel energie in zich en hebben gedurende de dag veel pauzes nodig om overtollige energie uit hun lichaam te krijgen. Rustmomenten gedurende de dag zijn belangrijk voor hen. Dit kan echter ook een valkuil zijn om te gaan snaaien. Het is essentieel dat ze begrijpen dat wanneer ze naar snacks grijpen, ze niet aan de rust komen die ze nodig hebben. Als ze een emotie-eter zijn die snaait bij onrust en verveling, is het raadzaam om hier hulp voor in te schakelen.
Reflector:
Reflectors zijn bijzonder gevoelig voor de emoties van anderen, wat kan leiden tot het weg eten van emoties of het verliezen van controle over eetgedrag in stressvolle situaties. Het is essentieel voor Reflectors om bewust te zijn van hun omgeving en hun energetische grenzen te stellen om zichzelf te beschermen tegen overmatige stress en emotionele triggers. Ze kunnen de neiging hebben om ongezonde eetgewoonten over te nemen van anderen en moeite hebben met het volgen van een vast eetschema vanwege hun verschillende energiecycli. Flexibiliteit in eetgewoonten en zelfbewustzijn zijn daarom belangrijk voor Reflectors om een gezonde relatie met voedsel te behouden. Het ontwikkelen van mindfulness- en zelfbewustzijnstechnieken kan Reflectors helpen om emotionele triggers voor eetbuien te herkennen en gezonde coping-strategieën toe te passen, zoals ademhalingsoefeningen, meditatie of professionele begeleiding. Met deze aanpak kunnen Reflectors effectief omgaan met emotionele stress en eetstoornissen.
Iedereen is uniek
Het is belangrijk om op te merken dat elk individu uniek is en dat algemene patronen niet altijd van toepassing zijn op iedereen. Daarom is het cruciaal om altijd naar het specifieke ontwerp en de differentiatie van een persoon te kijken om een beter begrip te krijgen van hun eetgedrag en hoe dit kan worden beïnvloed door hun Human Design.
Ongeacht je Human Design type, zelfbewustzijn is de sleutel tot het overwinnen van emotie-eten, eetbuien en eetstoornissen. Het is belangrijk om te erkennen welke emoties je eetgedrag beïnvloeden en welke triggers er zijn die leiden tot ongezonde eetgewoonten. Daarnaast is het essentieel om zelfzorgpraktijken te hanteren die je helpen om op een gezonde manier met emoties om te gaan, zoals meditatie, lichaamsbeweging en het zoeken naar ondersteuning bij vrienden, familie of professionals.
De boodschap dat dik zijn ongezond, lui, slecht en lelijk is komt vooral van uit de dieetcultuur in onze samenleving. Door media zoals televisie, tijdschriften, advertenties, Facebook en Instagram, door opmerkingen van anderen zoals vrienden, familie en kennissen, door zorgprofessionals en sportscholen maar ook door bijvoorbeeld het gebrek aan brede stoelen, grote kledingmaten enzovoorts.
De kans is groot dat die boodschap ook in je eigen hoofd is gaan zitten en dat jij je inmiddels zelf ook het verhaal vertelt dat jij niet goed bent omdat je dik bent.
Hoe praat jij tegen jezelf?
Hoe behandel jij jezelf met betrekking tot je gewicht, je lijf, je eetpatroon? Wat praat jij jezelf aan? We noemen dit ook wel positieve of negatieve zelfpraat. Dat kun je opmerken in je eigen taalgebruik.
Positieve zelfpraat
Positief tegen jezelf praten doen we vaak wanneer we positieve affirmaties gebruiken. Je kent ze wel, die leuke quotes op social media: ‘Ik ben goed genoeg’, ‘Ik ben meer waard dan het getal op de weegschaal’, ‘Ik ben waardig genoeg om van te houden’ en ga zo maar door.
Deze positieve zelfpraat gaat ook over hoe jij jezelf behandeld. Merk maar eens op wat je zegt als je hardop tegen jezelf praat wanneer je iets uit je handen laat vallen. Zeg jij’ Wat ben ik toch een kluns’ of zeg jij ‘oeps, dat kan gebeuren, even opruimen’? Tegen een vriendin zou je waarschijnlijk de 2e opmerking zeggen en niet de eerste opmerking. Want dat is natuurlijk niet zo aardig. Maar tegen jezelf ben je vaak een stuk onaardiger. Dat betekent dat je jezelf op een negatieve manier behandeld.
Negatieve zelfpraat
Vaak is negatieve zelfpraat een mechanisme om jezelf te beschermen. Als je immers negatief tegen jezelf praat, dan zijn de negatieve opmerkingen van anderen minder erg. De keerzijde hiervan is dat je deze negativiteit ook echt zelf gaat geloven. Je gaat jezelf zo ook behandelen door niet meer voor jezelf op te komen, maar jezelf juist te gaan verstoppen. En deze gevoelens leven je hoogstwaarschijnlijk weer dieetgedrag, lijngedachten, eetbuien en emotie-eten op. Daar word je niet positiever van.
Wat vertel je jezelf als je wilt afvallen?
Ga voor jezelf eens na waarom je eigenlijk wilt afvallen. Vaak is het antwoord omdat je te dik bent, dat je lijf niet goed genoeg is. Als je daar dieper naar gaat kijken dan vind je daar thema’s als laag zelfbeeld, onzekerheid, niet serieus genomen worden, eenzaamheid, gebrek aan erkenning onder. Deze thema’s gaan niet weg als je bent afgevallen.
Als je dan daadwerkelijk weer in een dieet stapt, bepaalde activiteiten uitstelt of de sportschool ontwijkt dan vertel je jezelf letterlijk dat je niet goed genoeg bent. Het gedrag ondersteunt je negatieve zelfpraat. Dat is andersom ook zo.
Omgekeerd pesten
Wie vroeger wel eens gepest is, heeft de ervaring dat je ècht kunt gaan geloven wat anderen herhaaldelijk tegen je zeggen. De kracht van herhaling. Want de eerste, tweede of derde keer dat iemand je lelijk noemt zodat je sproeten hebt dan kun je nog verbaasd zijn, maar als je dat 3 jaar lang wordt verteld, dan geloof je dat volledig.
Met positieve zelfpraat werkt dat ook zo, maar dan omgekeerd. Je zult een keer moeten besluiten om iets positiefs tegen jezelf te gaan zeggen. Ook al geloof je het nog niet. En de tweede, derde en tiende keer misschien ook nog niet. Maar hoe langer je dit beoefent, hoe beter dit jouw nieuwe overtuiging kan gaan worden. De kracht van herhaling.
De kracht van hardop uitspreken
Dingen hardop uitspreken is belangrijk. Niet alleen denken, maar ook zeggen. Je kunt post-its op je spiegel plakken met positieve affirmaties en die lezen. Maar zolang het alleen maar ‘in je hoofd blijft’, zijn dit slechts suggesties voor je brein. Alleen zien, denken en opschrijven zijn dus suggesties voor je brein, het zal niet super veel impact maken. Natuurlijk is het heel waardevol om je te omringen met positieve boodschappen, dit moet je zeker doen als je daar blij van wordt.
Nog krachtiger is om die dingen hardop uit te spreken en je ernaar te gedragen (voor jezelf). Dat betekent natuurlijk niet dat je meteen een ‘miss positivo’ moet worden. Het hoeft natuurlijk niet door te slaan naar de andere kant, maar het is wel belangrijk om je bewust te zijn van hoe je jezelf behandeld. Zelfs de echte ‘miss positivo’s’ in onze samenleving hebben wel eens een mindere dag en dat is oké.
Voorbeeld van negatieve zelfpraat
Ik was een keer in Brugge bij een brouwerij voor een rondleiding. Het was een rondleiding door smalle gangetjes en steile trappetjes. Bij één gangetje dacht ik in een spit second ‘zal ik daar wel doorheen passen?’ Ik paste er gelukkig gewoon doorheen en ik voelde de neiging om er een grap over te maken. Om op een sarcastische manier iets over mijn lijf te zeggen: “Het is maar goed dat ik niet zo dik ben!” Maar ik koos ervoor om dat niet te doen omdat ik mezelf zou neerhalen met deze grap. Het bleef bij een zelfspottende gedachte en ik koos ervoor om deze niet uit te spreken.
Als je je eigen negatieve zelfpraat wilt ontdekken, ga dan maar eens shoppen en kleding passen. Let dan maar eens op wat voor negatieve uitspraken je hardop doet over je lijf: ‘Mijn lijf is te groot voor deze jurk’, ‘Het zit te strak bij mijn buik’, ‘Niks staat mij leuk’. Dit is de eerste stap, om je daar bewust van te worden. Negatieve zelfpraat kom je ook tegen in je eetgedrag: ‘Nee dat eet ik niet, ik heb al zo dikke billen’.
Voorbeeld van positieve zelfpraat.
Als je bewust bent van je negatieve zelfpraat kun je gaan oefenen met positieve opmerkingen als ‘Ik zie er goed uit vandaag’, ‘deze schoenen staan mij leuk’, ‘dat heb ik goed gedaan’, ‘daar ben ik blij mee’, ‘ik verdien het om te genieten van deze chocolade’. Met kleding is het ook helpend dat je het probleem van een te strakke jurk bij de jurk zelf houdt; deze jurk is te klein voor mijn lijf of dit model komt mijn omvang niet ten goede…. Met de gedachte ‘ik verdien passende, leuke, prettige, fijne en mooizittende kleding. Deze te kleine jurk is dus gewoon niet goed genoeg voor mij. Ik verdien een fantastische jurk die mij mooi staat.
Het zit allemaal in je gedachten, tussen je oren. En jij bepaalt wat er tussen je oren plaats mag vinden. Je ‘bent’ niet je gedachten. Je kunt kiezen welke gedachten je aandacht geeft en welke gedachten je geen aandacht geeft. Zo kun je ook kiezen welk gedrag je inzet om jezelf gewend te laten raken aan positieve zelfpraat en positief gedrag.
Wil je deze informatie nog een beluisteren? Luister dan naar de podcastaflevering ‘Wat praat jij jezelf aan?’
Dieetgedrag en eetregels kunnen je een gevoel van controle geven en zorgen voor gewichtsverlies op de korte termijn, maar je krijgt er ook een hoop nadelen bij, gratis en voor niets.
Lichamelijke nadelen van dieet en eetregels
Snel afvallen vertraagt je metabolisme (stofwisseling)
Dit zorgt voor verhoogde vetopslag in je lijf. Je komt daarna dus sneller aan.
En dit geeft vertraging in je energieverbranding. Je moet dus veel meer bewegen om dezelfde energie te verbranden.
Hierdoor verhoog je je setpoint gewicht. Dit is jouw biologische gewicht dat bij je lijf hoort. Dit heeft niks te maken met BMI en is meestal ook niet jouw ‘droomgewicht’. Jouw setpoint gewicht is gebaseerd op jou DNA en op jouw medische geschiedenis (waar ook jouw dieet geschiedenis onder valt.
Als je te snel wilt afvallen kan dat uitdroging veroorzaken doordat je te weinig vocht binnenkrijgt.
Het kan slaapproblemen veroorzaken
Als je te snel wilt afvallen kan het gebeuren dat je het sneller koud hebt. Koude handen en voeten zijn een veelvoorkomende kwaal die mensen die op dieet zijn.
Je kunt gevoeliger raken voor zintuiglijke prikkels zoals licht en geluiden.
Ook kun je je zwak of wiebelig voelen doordat je te weinig energie in je lichaam hebt.
In je handen en voeten kun je sneller sneller tintelingen krijgen. Dit heeft te maken met je zenuwen die niet voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen.
Snel gewichtsverlies kan zorgen voor een sneller ontstoken tandvlees en een bloedend tandvlees. Door het energietekort gaat je lichaam energie van minder belangrijke plekken halen, zoals je gebit.
Dit geldt ook voor haaruitval. Door energietekort stopt je lijf met energie te besteden aan haargroei waardoor het sneller uit zal vallen.
Je lijf verandert van vorm. Nadat je veel bent afgevallen zal je lichaam juist meer vet op gaan slaan rondom je buik. Je lichaam heeft celgeheugen, weet dat het een tekort heeft gehad en zal na jouw dieetpoging ervoor zorgen dat er extra vet wordt opgeslagen.
Doordat je lichaam in een stresssituatie komt door jouw dieet of eetregels, zal je lijf meet stresshormoon (Cortisol) aanmaken. Verhoogde Cortisol zorgt ook voor meer vetopslag rond te buik, maar ook voor meer cravings.
Wanneer je bezig bent met wat en wanneer je iets mag eten, verlies je het contact met jouw lichaamseigen honger- en verzadigingsgevoel. Dit wordt geregeld door de hormonen Leptine en Ghreline. Deze hormonen raken uit balans door een dieet of door jouw eetregels. Hierdoor ligt overeten op de loer.
Mentale nadelen van dieet en eetregels
Krampachtig bezig zijn met diëten en eetregels zorgt ervoor dat je continue bezig bent met eten in je hoofd. We noemen dit eetgedachten.
Er ontstaan negatieve gedachten over jezelf wanneer een dieet mislukt of wanneer je een eetbui hebt gehad. Dit zijn meestal gedachten van falen, mislukken, machteloosheid.
Het geeft je positieve gedachten wanneer je denkt dat het goed gaat. En dit is eigenlijk ook niet goed. Je maakt jezelf afhankelijk van positieve gevoelens. Het is een probleem wanneer jij jouw bestaansrecht haalt uit de complimenten van anderen of het getal op de weegschaal.
Diëten en eetregels zorgen ervoor dat jij jouw lichaam gaat vergelijken met andere lichamen. Bodychecking noemen we dit. Het kan ook zijn dat jij juist jouw eetporties of eetpatroon gaat vergelijken met anderen. Zoals wie wat eet in een restaurant. Het is niet normaal om de hele tijd op die manier met eten bezig te zijn. Het is fijner om bezig te zijn met leuke gesprekken, het goede gezelschap en te genieten van het lekkere eten.
Vooral eetregels kunnen ertoe leiden dat je stiekem gaat eten. Stiekem eten zorgt ook weer voor negatieve gedachten over jezelf van falen, schaamte en boosheid.
Eetregels versterken jouw zwart-wit gedachten. Eten is gezond of ongezond. Goed of fout. Je mag iets wel of niet. Het is alles of niets. Doordat je deze gedachten traint, zul je merken dat je in het dagelijkse leven ook meer zwart-wit gedachten ontwikkelt. Je denkt sneller dat je collega je niet mag nadat ze iets minder aardig heeft gereageerd. Of je vindt iemand meteen stom als die persoon een vergissing heeft gemaakt.
Emotionele nadelen van dieet en eetregels
Eetregels en dieetgedrag veroorzaak stressgevoelens. Je bent de hele tijd bezig om doelen te behalen, regels na te streven en te voldoen aan bepaalde verwachtingen. Vooral als dat niet lukt of je als je jezelf in de weg zit, geeft dat stress.
Deze stress maakt je kwetsbaar en minder weerbaar. Je gaat er sneller van huilen en je voelt je emotioneler.
De hele tijd bezig zijn met eetregels en diëten maakt je moe. Zowel lichamelijk moe door energietekort als emotioneel uitgeput. Emotionele uitputting omdat je onzeker raakt over de toekomst. Hoe lang ga je dit nog volhouden? Het is een pittige innerlijke strijd.
Stress en nare gevoelens zorgen dat je een korter lontje hebt. Je kunt minder verdragen en snauwt wat sneller naar de mensen om je heen. Je bent sneller geïrriteerd.
Als deze nare gedachten en gevoelens van schaamte, falen en verdriet over jezelf verlagen jouw eigenwaarde. Je vertelt jezelf de hele tijd dat je niet goed genoeg bent. Dat je lijf te dik is, dat je af moet vallen, dat je het niet volhoudt en dat je geen doorzettingsvermogen hebt. Eigenwaarde zit niet in je lijf of in een getal. Eigenwaarde zit in je gevoel. En met diëten en eetregels verdwijnt jouw eigenwaarde.
Door gefixeerd te zijn op afvallen ben je bang voor controleverlies. Je hebt een dieet of eetregels nodig om het gevoel van controle te hebben, maar het is vooral schijncontrole wat je hebt. Want jouw lichaam zelf heeft alleen de controle. Dat gevoel van controle kan ook terugkomen op andere gebieden in je leven.
Obsessie met wat je wel of niet mag eten veroorzaakt sociale angst. Angst om in gezelschap te eten. Angst om jezelf te laten zien als je aan het eten bent en angst om jezelf te laten zien als je na een dieet weer bent aangekomen.
Je voelt je een niksnut, een mislukkeling, alsof jij helemaal niks kan. Omdat het zo moeilijk is om je vast te houden aan die eetregels en normen van jouw dieet.
Nadelen van dieet en eetregels voor jouw gedrag
Wie gefixeerd is op afvallen zal zichzelf dus voortdurend vergelijken met anderen. Dat zie je ook op de websites van de grotere diëten en op Instagram met voor- en nafoto’s. Je vergelijkt deze foto’s met jezelf en met jouw eigen gewicht. Of je vergelijkt je bovenbenen met die van de persoon die naast je zit. Dit noemen we bodychecking.
Net als bodychecking ga je ook vaker je voeding en eetpatroon vergelijken met anderen. Eet je niet te veel? Krijg je een compliment als je taart afslaat? Wat zullen anderen van je denken als je een patatje eet? Je maakt eetkeuzes gebaseerd op deze gedachten en niet gebaseerd op wat je nodig hebt of waar je zin in hebt.
Je zult jezelf meer verstoppen omdat je je niet prettig voelt bij jouw eetregels of dieetgedrag of omdat je na het afvallen toch weer bent aangekomen (want dat is wat je lichaam nou eenmaal doet). Je kunt je ook verstoppen omdat je je slechter over jezelf of je lijf bent gaan voelen.
Dieetgedrag en eetregels zijn meestal veroorzakers voor een eet(bui)stoornis. Het is NIET zo dat iedereen met eetregels of eetbuien een eet(bui)stoornis ontwikkelt, maar de meeste eetstoornissen zijn wel ontstaan door eetregels en dieetgedrag.
Door jezelf streng aan eetregels of een dieet te houden, krijg je te weinig voedingsmiddelen binnen. Dit zorgt vaak voor overeten door eetbuien en cravings. Dit noemen we het ‘What the hell’-effect. Het is nu toch al mislukt, dus het maakt niets meer uit wat je nog eet.
Wie zo hyper gefocust bezig is met eten en met je lijf, verliest al snel het libido. Je hebt minder zin in seks en je voelt minder seksuele aantrekkingskracht. Je vindt jezelf niet mooi. Maar ook hormonaal verandert er van alles aan je lichaam waardoor je de zin in seks verliest.
Focussen op afvallen door te diëten en eetregels te hebben, daarmee bevestig je dat jij gelijk staat aan je gewicht. Maar lieve jij, je staat NIET gelijk aan je gewicht. Gewicht is maar gewicht, jij bent zoveel meer dan alleen je gewicht!
Op mijn website vind je veel informatie om minder te snoepen, snacken en snaaien. Om deze content goed te kunnen zien en lezen, moet je de ‘cookies’ die ik gebruik even accepteren. Pinky promiss, deze cookies geven je geen eetbuien!
Functioneel
Altijd actief
De technische opslag of toegang is strikt noodzakelijk voor het legitieme doel het gebruik mogelijk te maken van een specifieke dienst waarom de abonnee of gebruiker uitdrukkelijk heeft gevraagd, of met als enig doel de uitvoering van de transmissie van een communicatie over een elektronisch communicatienetwerk.
Voorkeuren
De technische opslag of toegang is noodzakelijk voor het legitieme doel voorkeuren op te slaan die niet door de abonnee of gebruiker zijn aangevraagd.
Statistieken
De technische opslag of toegang die uitsluitend voor statistische doeleinden wordt gebruikt.De technische opslag of toegang die uitsluitend wordt gebruikt voor anonieme statistische doeleinden. Zonder dagvaarding, vrijwillige naleving door je Internet Dienst Provider, of aanvullende gegevens van een derde partij, kan informatie die alleen voor dit doel wordt opgeslagen of opgehaald gewoonlijk niet worden gebruikt om je te identificeren.
Marketing
De technische opslag of toegang is nodig om gebruikersprofielen op te stellen voor het verzenden van reclame, of om de gebruiker op een site of over verschillende sites te volgen voor soortgelijke marketingdoeleinden.
Recente reacties